Nicotinezuur

Niacine, ook wel bekend als nicotinezuur, is een organische verbinding en een vorm van vitamine B3, een essentiële menselijke voedingsstof. Niacine wordt in de voeding verkregen uit een verscheidenheid aan hele en bewerkte voedingsmiddelen, met het hoogste gehalte aan verrijkte verpakte voedingsmiddelen, vlees, gevogelte, rode vis zoals tonijn en zalm, kleinere hoeveelheden in noten, peulvruchten en zaden. Niacine als voedingssupplement wordt gebruikt voor de behandeling van pellagra, een ziekte veroorzaakt door een tekort aan niacine. Tekenen en symptomen zijn onder meer huid- en mondletsels, bloedarmoede, hoofdpijn en vermoeidheid. Veel landen eisen dat het wordt toegevoegd aan tarwebloem of andere voedselgranen, waardoor het risico op pellagra wordt verkleind.

Hoewel niacine en nicotinamide (niacinamide) identiek zijn in hun vitamine-activiteit, heeft nicotinamide niet dezelfde farmacologische, lipidenmodificerende effecten of bijwerkingen als niacine, dat wil zeggen dat wanneer niacine de amidegroep overneemt, het cholesterol niet verlaagt of veroorzaakt blozen. Nicotinamide wordt aanbevolen als behandeling voor niacine-deficiëntie omdat het in remediërende hoeveelheden kan worden toegediend zonder de bijwerking van het blozen te veroorzaken.

Niacine is ook een voorgeschreven medicijn. Hoeveelheden die ver boven de aanbevolen inname via de voeding voor vitaminefuncties liggen, zullen de triglyceriden in het bloed en het lipoproteïne-cholesterol met lage dichtheid (LDL-C) verlagen en het lipoproteïne-cholesterol met hoge dichtheid (HDL-C, vaak "goed" cholesterol genoemd) verhogen. Er zijn twee vormen: niacine met onmiddellijke afgifte en langdurige afgifte. De aanvankelijke hoeveelheden op recept zijn 500 mg / dag, in de loop van de tijd verhoogd totdat een therapeutisch effect is bereikt. Doses met onmiddellijke afgifte kunnen oplopen tot 3.000 mg / dag; aanhoudende afgifte tot wel 2000 mg / dag.  Ondanks de bewezen lipidenveranderingen is niacine niet bruikbaar gebleken voor het verminderen van het risico op hart- en vaatziekten bij mensen die al een statine gebruiken. In een review uit 2010 werd de effectiviteit van niacine als monotherapie vastgesteld , maar in een review uit 2017 met tweemaal zoveel onderzoeken werd geconcludeerd dat voorgeschreven niacine, hoewel het de lipideniveaus beïnvloedde, de mortaliteit door alle oorzaken, cardiovasculaire mortaliteit, myocardinfarcten niet verminderde, noch dodelijke of niet-dodelijke beroertes. Recept niacine bleek hepatotoxiciteit te veroorzaken en het risico op diabetes type 2 te verhogen. De voorschriften voor niacine in de Verenigde Staten hadden in 2009 een piek bereikt, namelijk 9,4 miljoen, tegen 2017 1,3 miljoen.